Ngày 17: Không làm gì cả
Cảm giác thức dậy ở một nơi hoàn toàn xa lạ thật thú vị. Buổi sáng thức dậy, hít một hơi thật sâu thứ không khí trong lành nơi đây, đắm chìm vào ánh nắng buổi sớm mai.
Chỉ có những người khao khát được quay trở lại đất liền mới có thể nhìn thấy bờ biển.
Ngồi bên mỏm đá thả cần câu
Sóng vỗ bao năm bạc mái đầu
Nhìn sông nhìn núi nhìn mây ngâu
Hỏi người vãng khách rồi cá đâu
(Cậu Vàng Phú Yên)
Hôm nay là một ngày đặc biệt, bởi vì mình quyết định sẽ không làm gì cả. Thay vào đó mình sẽ dành thời gian để chia sẻ những kinh nghiệm du lịch mà mình tích lũy có được.
7 việc cần làm để chuyến đi trở nên đáng nhớ hơn bao giờ hết:
Bạn đã sẵn sàng để thực hiện một chuyến đi để đời chưa? Hãy tham khảo 7 việc cần làm dưới đây để chuyến đi của bạn trở thành kỷ niệm khó quên nhé!
1. Thay đổi thái độ về du lịch
Đừng làm một người khách du lịch, hãy làm một người lữ hành, đi đến nhiều nơi và nói chuyện với nhiều người. Hãy mang theo một tâm trí cởi mở và một tinh thần ham học hỏi. Dành thời gian cho những cuộc trò chuyện sâu sắc với người bản địa, nghe những câu chuyện thú vị, học hỏi lối sống và văn hóa con người nơi đó.
Mọi người quá bận tâm đến địa vị xã hội của họ và kiếm tiền đến mức du lịch trở thành một thứ gì đó họ có thể “mua”. Du lịch một hai lần một năm, những kỳ nghỉ ngắn hạn nhanh chóng, chụp vài bức hình sang chảnh, ăn vài món ngon, chơi vài trò chơi mới lạ. Theo mình đó là bỏ tiền sở hữu trải nghiệm, không phải là thực sự sống trải nghiệm.
Du lịch tự do dài hạn (Vagabonding) là hoàn toàn có thể và đem lại nhiều trải nghiệm thú vị hơn là một kỳ nghỉ chữa lành hay là kiểu du lịch check-in. Vagabonding là cách sống.
Thuật ngữ Vagabonding được giới thiệu rộng rãi thông qua cuốn sách “Vagabonding: Cẩm nang hướng dẫn nghệ thuật du lịch dài hạn vòng quanh thế giới” (Vagabonding: An Uncommon Guide to the Art of Long-Term World Travel) của Rolf Potts. Về cơ bản, vagabonding khuyến khích những chuyến đi du lịch dài hạn, không bị ràng buộc bởi kế hoạch chi tiết hay thời gian cụ thể, kéo dài từ vài tuần, nhiều tháng, thậm chí là nhiều năm thay vì những kỳ nghỉ ngắn hạn. Từ đó, nó cho phép người thực hiện thực sự khám phá, học hỏi và trưởng thành thông qua việc trải nghiệm cuộc sống ở những nơi mới. Tinh thần của Vagabonding bao gồm sự tự do, tối giản, coi trọng trải nghiệm thay vì sở hữu vật chất, sống chậm và hành trình tự khám phá bản thân.
Có nhiều hình thức thực hiện Vagabonding mà mình biết:
- Đạp xe đạp đường dài (Bikepacking) giống mình, dân Ta đạp xe đi du lịch trên đất Tây.
- Phượt bằng xe phân khối lớn (Motorcycle). Ý tưởng cho chuyến đi tiếp theo của mình, thông qua câu chuyện của Robert M. Pirsig trong cuốn sách đồng hành Thiền và nghệ thuật bảo dưỡng xe máy (Zen and the Art of Motorcycle Maintenance).
- Khách bộ hành, như Ginko trong anime Trùng sư (Mushishi).
- Nhà xe di động, biến xe vừa là nhà ở vừa là phương tiện di chuyển như xe van hoặc RV.
- Làm tình nguyện viên để đổi lấy chỗ ở và thức ăn, ví dụ như các chương trình Mùa hè xanh, Xuân tình nguyện, các chương trình tình nguyện quốc tế khác.
- Du mục kỹ thuật số (Digital Nomad) cho phép người thực hiện kết hợp giữa việc đi du lịch với làm việc trực tuyến, nhờ có Internet. Cuộc sống của những người làm công việc tự do (freelance) và công việc từ xa (remote work) như viết lách, thiết kế, lập trình, 3D,... công việc trong các lĩnh vực công nghệ.
- Đi viễn dương, câu cá và sống cuộc sống phiêu lưu ngoài khơi như Ernest Hemingway, tác giả của cuốn sách Ông già và biển cả.
- Tây du ký như cách thầy trò Đường Tăng xin cơm và xin ở nhờ nhà người dân địa phương. Hình thức Couchsurfing thông qua các nền tảng kết nối với người dân bản địa ngày nay.
- Được tài trợ để đi du lịch, nhà sáng tạo nội dung.
- …
Những giai đoạn khác nhau trong đời người sẽ có những trải nghiệm du lịch hoàn toàn khác nhau vì nhận thức của con người thay đổi theo thời gian. Năm mình 25 tuổi, mình khao khát được đi, được phiêu lưu và khám phá thế giới. Lúc này thế giới đối với mình có rất nhiều điều mới lạ, thú vị, mình muốn thử nghiệm những điều chưa từng làm, học thêm những điều chưa từng biết đến. Nhưng nếu là mình năm 30 tuổi, rất có thể lúc đó mình không còn quan tâm gì về việc khám phá thế giới nữa, mà thay vào đó là tập trung vào sự nghiệp và trách nhiệm. Vậy nên, tại sao phải đợi? Mình không còn trẻ nữa đâu. Cuộc sống đang dần trôi đi và mình thì không muốn ý tưởng vagabonding vào danh sách chờ đợi. Đã thực hiện, hoàn thành, tuyệt vời!
2. Thay đổi thái độ về tiền
Vấn đề đầu tiên là tiền đâu. Vagabonding có thể hiểu đơn giản là “làm việc” để được đi du lịch. Cách tiếp cận này sẽ phù hợp với những người có mong muốn trải nghiệm điều mới, muốn đi du lịch và có lòng can đảm để thực hiện, bởi vì không phải ai sinh ra cũng là thế hệ thứ hai giàu có. Có người làm việc chăm chỉ, tiết kiệm tiền để thực hiện chuyến đi; có người vừa đi vừa làm việc tại địa phương để có tiền đi tiếp; làm việc từ xa, chỉ cần có internet;...v…v. Kể cả khi đã giàu có, nhiều người vẫn chọn lối sống vagabonding bởi vì sự thú vị và những trải nghiệm của nó mang lại.
Vagabonding đơn giản và tiết kiệm hơn là bạn nghĩ. Bạn có thể giảm bớt chi phí bằng cách ngủ lều, ngủ nhờ nhà người dân, hostels/homestay thay vì khách sạn, đi bằng xe đạp, đi bộ hành, ăn đồ ăn tự chuẩn bị, hoặc hàng quán ven đường thay vì nhà hàng.
3. Sự bất định và đơn giản là một phần làm cho chuyến đi của bạn trở nên đáng nhớ.
Như mình đã nói, không một kế hoạch trước, chuyến đi này quả thật bất ngờ, ngay cả đối với mình. Tất cả những gì mà mình làm là vừa đi vừa nghĩ tiếp theo sẽ đi đâu, tối nay sẽ nghỉ ở đâu.
Mình không xem review những nơi mình sẽ đến vì điều đó sẽ làm mất đi cái thú vui của việc khám phá. Mình thích sự bất ngờ, kỳ bí và sự không chắc chắn. Rồi mọi chuyện sẽ ổn thôi! (All is well!) Hãy mách bảo trái tim bạn điều đó - mình học được từ bộ phim 3 Idiots. Khó khăn đối với người lữ hành không phải là những gì xảy ra với anh ấy, mà là cách anh ấy xử lý vấn đề. Hãy vẽ một kế hoạch nhưng đừng quá chi tiết. Một kế hoạch tồi còn tốt hơn là không có kế hoạch.
Sự đơn giản đến từ chính thói quen sống tối giản. Khi mà mình đã quen với việc chọn lọc những thứ chỉ thật sự cần thiết (có thể sử dụng nguyên tắc 20/80), mình học được cách vứt bỏ sự thừa thãi và chỉ tập trung vào những gì thực sự quan trọng.
Hành lý nên gọn nhẹ nhất có thể. Hành trang đi xe đạp đường dài (bikepacking) mà mình chuẩn bị gồm có:
- Chiếc xe đạp địa hình, mình mượn của một anh đồng nghiệp đẹp trai, tốt bụng. Kiểm tra lốp, đèn và phản quang đầy đủ. Mình không mang theo bộ kit sửa xe đạp, trong trường hợp xe bị hư, mình sẽ hỏi thăm tiệm sửa xe hoặc hỏi nhờ gara để tự sửa, ống bơm mình có thể hỏi mượn dọc đường, một số nơi công cộng cả ống bơm miễn phí.
- Túi chống nước: túi trước (handlebar bag) gắn vào tay lái xe, túi khung (frame bag), túi yên (seat bag) và túi ba ga (rear rack bag).
- Lều và túi ngủ.
- Một ít bộ đồ để thay, bao tay, nhiều tất, giày thể thao, mũ bảo hiểm, kính mát, đồ vệ sinh cá nhân và một ít thuốc (chủ yếu đồ sơ cứu, thuốc cảm và thuốc tiêu hóa).
- Chụp hình, quay phim mình có điện thoại, sạc dự phòng, tripod và drone. Một quyển sổ và hai cây bút để ghi lại hành trình.
- Mình không cần đổi tiền vì mọi mua sắm đều có thể quẹt thẻ.
- Đồ ăn và nước uống.
- Rút kinh nghiệm: sẽ tuyệt vời hơn nếu mình có thể mang theo những món quà nhỏ từ Việt Nam để tặng cho những người mình đã gặp. Đem thêm dưỡng ẩm cho môi và kem chống nắng nếu không muốn bị cháy đen như mình nhé.
Như vậy chỉ cần một chiếc xe đạp, bản thân và con đường phía trước là mình đã có thể thực hiện được chuyến đi. Vòng bánh xe lăn qua những con đường gập ghềnh, những cánh đồng, rừng núi hay bãi biển mang đến cho mình cơ hội được tận mục sở thị thế giới tươi đẹp này. Và mình có thể dừng lại bất kỳ đâu mà mình muốn, ở bao lâu tùy thích. Những bữa ăn bên lề đường, những đêm cắm trại dưới bầu trời sao, cuộc trò chuyện với những người lạ, làm cho chuyến đi của mình thật đáng nhớ. Về sau mình sẽ say sưa kể lại câu chuyện này. Mình yêu những lộc non mùa xuân đang phơi mở, còn dính nhựa, mình yêu bầu trời trong xanh, mình yêu quý con người lương thiện, mình yêu những điều đơn giản như thế đấy! Tiền bạc không dính dáng gì đến nữa.
4. Sự chuẩn bị
Để mình ăn mày quá khứ chia sẻ lại một câu chuyện mà mình đã từng làm. Cách để khám phá một thế giới mới mà không cần đĩa bay. Ngày đó ở thành phố Hồ Chí Minh, một giờ sáng, một mình mình đã đi lang thang ở thành phố trong vài ngày liên tiếp, vào cafe 24/7 nói chuyện với một số cú đêm ở đó, gặp những người vô gia cư, một đội quân chuột cống to bằng cẳng chân đi chiến đêm, bị muỗi dí chích túi bụi, xém bị móc túi, dùng bình xịt vẽ lên góc tường, vào chợ đầu mối ba giờ sáng, đến bến xe,... Như vậy đó, cứ mặc một bộ đồ tối màu để dễ dàng hòa vào bóng tối, thoa kem chống muỗi, đừng đem nhiều tiền, và tốt nhất có một đứa bạn đủ điên để đồng hành thì càng tốt. Làm những điều mà ngày thường mình chẳng bao giờ làm, đến những nơi mà mình chẳng bao giờ đến. Nói chuyện với những người mà trước giờ mình nghĩ sẽ chẳng bao giờ nói.
Ngay từ những ngày đầu mới qua Đan Mạch, lúc đó mình lái ô tô còn yếu nên đã đạp xe 21 km một chiều để đến Store Troldhøj, ngọn đồi cao nhất ở Đan Mạch, tuy nhiên nó chỉ cao 171 m so với mực nước biển. Trên đường về mình đã bị chuột rút nằm bất động một chỗ, đau đớn, thằng bạn nó cười mình, thế nhưng mà vui phết.
Tinh thần Vagabonding bắt đầu ở nhà trước khi chuyến đi thực sự xảy ra. Nuôi dưỡng sự tò mò ở những nơi mới, gặp gỡ người mới và thử thách bản thân ra khỏi vùng an toàn.
Bên cạnh yếu tố tinh thần, vagabonding đòi hỏi người thực hiện có sức khỏe tốt để thực hiện chuyến phiêu lưu, đặc biệt là khi phải đối mặt với những khó khăn, thách thức trong những chuyến đi dài. Tuổi trẻ không có gì nhiều hơn ngoài sức khỏe là thời điểm lý tưởng để thực hiện những hành trình này.
Luyện tập, khoảng một tháng trước khi chuyến đi xảy ra, lúc bấy giờ vẫn đang là mùa đông lạnh, mình tăng cường thể lực bằng cách đạp xe đi làm thay vì đi ô tô, ra ngoài chạy bộ, hít đất để tăng cường sức bền và khả năng chịu đựng. Những gì mà mình cần xây dựng là một sức mạnh thể chất, một tư duy độc lập và một tinh thần chiến binh.
5. Chậm lại, quan sát và sống trong khung hình
“Cuộc sống chuyển động khá nhanh. Nếu bạn không dừng lại và nhìn xung quanh một lúc, bạn có thể bỏ lỡ nó.” – Ferris Bueller.
Sống chậm lại, đừng vội vàng. Hãy quan sát và chú ý mọi thứ xung quanh một cách có chủ đích. Khi đó bạn sẽ nhận ra thế giới này còn rất nhiều thứ xinh đẹp hiện hữu ngay ở trước mắt mà ít khi bạn để tâm tới.
6. Chia sẻ
Hạnh phúc chỉ có thực khi được chia sẻ.
Những lần xúc động trước cảnh đẹp, nhận được sự giúp đỡ từ người lạ hay trong những lúc khó khăn, mình khao khát chia sẻ niềm vui sướng với ai đó, kể lại những gì vừa xảy ra với ai đó. Nhờ có internet, thế giới trở nên dễ dàng kết nối hơn bao giờ hết, mình luôn biết ơn gia đình và những người bạn trong nhóm 3 idiots đã đồng hành cùng mình, ở bên cạnh mình.
7. Sáng tạo
Cuộc đời này trở nên đáng sống và thú vị hơn khi mình nhận ra rằng,
cuộc sống giống như một trò chơi mà mỗi người có thể thiết kế cho riêng mình. Không cần phải so sánh bản thân mình với người khác, tự tạo trò chơi của chính mình, thu thập những kỹ năng cần thiết và chiến thắng bản thân mới là đích đến cuối cùng mà chúng ta thực sự mong muốn.
Định nghĩa những gì có thể làm cho bạn hạnh phúc và tiếp tục thử nghiệm những điều mới.
Đọc sách cũng là một cách để du lịch qua trí tưởng tượng và tri thức.
Có một phương pháp gọi là “unproductive meditation” có thể hiểu là “thiền định trong lúc làm một việc gì đó”, một khái niệm trong sách Deep Work của Cal Newport. Thí dụ trong lúc tán gẫu, tắm gội, làm việc nhà, đi mua sắm, đi dạo,... là những khoảng thời gian tuyệt vời nhất để suy nghĩ giải quyết các vấn đề phức tạp xảy ra trong trí não, một cách có chủ đích.
Hãy sử dụng phương pháp này trong chuyến đi, suy nghĩ sẽ giúp bạn tiến về phía trước.
Còn bây giờ nắng đã lên, trời đã ấm hơn, mình ra tắm biển đây. Nước biển lạnh quá, mặn quá, đã quá. Da đỏ như da heo luôn rồi. Lên bờ nằm phơi nắng, đọc sách chill chill thôi.